Tren yolculuğu her zaman farklı bir deneyim olagelmiştir. Her gezgine hitap etmez ama ettikleri de bu seyahat biçiminden vazgeçemez.
Demiryolları deyince, İngilizlerin ve Almanların bu konudaki tartışılmaz üstünlüğünü anmamak olmaz. Sokuldukları pek çok ülkede öncelikle demiryollarına el atan İngilizlerin etkisinin en çok hissedildiği yerlerin başını, Hindistan çekiyor. 1947’de Britanya İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını kazanmasının ardından, mevcut olanı sahiplenip geliştiren Hindistan, 1999’da Demiryolları Bakanlığı’na bağlı olarak kurulan Indian Railway Catering and Tourism Corporation (IRCTC) sayesinde bu yolda çok önemli adımlar attı. Bu yazımda, dünyanın en büyük ve en kalabalık ülkelerinden biri olan Hindistan’daki bu adımlara değinip halk trenleriyle standart ve lüks tren seyahatlerini sıralamaya çalışacağım.
Topraklarının büyük bölümünü Hint Okyanusu'na doğru bir üçgen biçiminde uzanan Hindistan Yarımadası tren ile ilk defa 1853 yılında tanıştı. Doğal engeller nedeniyle Asya'nın büyük bölümünden kopuk bir yapı gösteren Hindistan’da Devlet Demiryolları’nda bir milyonun üzerinde kişi çalışıyor. Günde yaklaşık on binin üzerinde tren, tıngır mıngır ülkeyi dolaşıyor.
Tren ile gezmek bir ayrıcalıktır. Binbir kültürün, dinin ve dilin kaynaştığı Hindistan ise bu ayrıcalığın farkını yaşayacağınız eşsiz bir coğrafya. En az 5000 yıllık kesintisiz bir uygarlık olan Hindistan’a bir daha seyahat etmeden önce aşağıdaki on altı farklı tren yolculuğuna göz atmanızı öneririm.
GOA EKSPRESİ
Güzergâh: Vasco da Gama (Goa) – Yeni Delhi
Goa’nın kıyı şeridini takip eden bu tren, köy yaşantısının yüreğine bir yolculuk. Nefes kesen Batı Gat dağlarında ilerleyen tren, yoğun bir orman örtüsünü ve bol dönemeci ardınızda bırakıp devasa Dudgsahar Şelalesi’ni nam-ı diğer Süt Denizi’ni görmenize imkân verir. Bu şelalenin yanından geçen tek gündelik yolcu treni Goa Ekspresi’dir. Normal güzergâhı toplam 2202 km olup 39 saat sürer ancak en cezbedici kısmı Vaco Da Gama (Goa) – Londa (Karnataka) arasıdır.
GOLDEN CHARIOT
Güzergâh: Bangaluru (Karnataka) – Goa
Güney Hindistan’ın doğal, vahşi ve arkeolojik zenginliklerini raylar üstünde yaşatan tren aynı zamanda eko-turizmi ve sahil yaşantısını da tecrübe etme imkânı veriyor. Arkanıza yaslanıp kompartımanınızın penceresinden Güney Hindistan’ın şöhretini borçlu olduğu alanları seyredebilirsiniz. Kabini Vahşi Yaşam Korunağı, Maysuru şehri, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Hampi ve Badami’yi gezme fırsatı, bu güzergâhın en can alıcı noktalarından biri.
MANDOVİ EKSPRESİ
Güzergâh: Madgaon (Goa) – Mumbay (Maharaştra)
Barı Gat dağlarının Umman Denizi’ne bakan yüzündeki Konkan tren yolu üzerinde nefes kesen Mandovi Ekspresi yol alır. Tren yolunun kendisi seyahatin asıl cevheri. Tam bir insan mucizesi ile karşı karşıyayız. Sayısız dağı delen, yüzlerce nehri aşan işçiler tam 92 tünel ve yaklaşık 2000 köprü inşa etmek zorunda kalmış. Bu güzergâh üzerindeki Panval Nadi Köprüsü, Hindistan’ın en uzun viyadüğü. Tren vagonunun kapısının sürekli açık kalmasını isteyeceğiniz bir yolculuktan söz ediyorum. Zira bu yolculuk sizi sayısız tünelden, devasa köprülerden geçip denize ulaştırıyor. Verimli topraklar, hindistancevizi ve mango ağaçları, çeltik tarlaları, yabani çiçeklerle süslenmiş kasabalar ve parmağınızı deklanşörden bir an olsun çekmeyeceğiniz güzellikler…
JAMMU MAIL
Güzergâh: Cammu – Udampur (Cammu ve Keşmir)
Cammu’dan Udampur’a uzanan 53 km’lik bu tren yolu Hindistan’daki demiryollarının en kuzey bacağı denebilir. Sert Himalaya coğrafyasına uzanan bu tren yolu gerçek bir mühendislik harikası. Sarp Şivalik Dağı’nın eteklerinde ilerleyen bu yolculuk, uçsuz bucaksız ovaları, geniş nehirleri kat ediyor. Yaklaşık yirmi tünel ve 158 viyadükten oluşan bu hat, her gezgini büyüleyebilecek özelliklere sahip. Özellikle Gambhir Köprüsü bu yolculuğun doruklarından biri.
DELHİ CAYSALMER EKSPRESİ
Güzergâh: Caypur – Caysalmer / Codpur – Caysalmer (Racastan)
Doğanın birkaç durak arasında nasıl değişkenlik gösterdiğini deneyimleyebileceğiniz en güzel rotalardan biri Delhi Caysalmer rotası. Sadece bu özellik bile söz konusu düşük standarttaki tren yolculuğunu ayrıştırabilir. Bir süreliğine tekdüze biçimde sadece çöl, altın kumlar, çorak topraklar ve otlayan sıkılgan develer göreceğinize kani olmuşken karşınıza aniden patlayan yemyeşil tarlalar, sık ormanlar ve eşsiz çamur evler çıkabiliyor. Sürpriz unsuru kuvvetli bir güzergâh.
VISAKHAPATNAM – KIRANDUL PASSENGER
Güzergâh: Visakhapatnam – Araku Vadisi (Andra Pradeş)
Bu tren yolculuğu sayısız tünel ve keskin dönemeçten ilerleyerek sizleri sahilden dağlara ulaştırıyor, Visakhapatnam’dan nefes kesen Araku Vadisi’ne. Bir zamanlar Çatisgarh’tan Visakhpatnam’a maden taşımak için kullanılan bu demiryolu günümüzde yolculara hizmet veriyor. Kahve plantasyonlarından uzun palmiye ağaçlarına süzülen yolda taze dağ havası teneffüs ederken gözleriniz de eşsiz şelale ve mağara manzaralarına doyuyor.
ALIPURDUAR – NEW JALPAIGURI PASSENGER
Güzergâh: Alipurduar – New Jalpaiguri (Batı Bengal)
Bu güzergâh, vahşi yaşamı ve yeşil doğayı bir tren yolculuğuyla deneyimlemek isteyenler için biçilmiş kaftan. Yol boyunca leopar, fil, gergedan görme olasılığınız oldukça yüksek. Söz konusu tren sizi Mahananda Vahşi Yaşam Sığınağı’ndan Çapramari Vahşi Yaşam Sığınağı, Jadapara Parkı’ndan Buxa Kaplan Barınağı’na sürüklüyor. Batı ve Kuzey Bengal’in en güzel cevherlerine şahit olabilme imkânı.
NİLGİRİ DAĞ DEMİRYOLU
Güzergâh: Mettupalayam – Ooty (Tamil Nadu)
Hindistan’ın dar ray açıklığından dolayı kompakt “oyuncak trenleriyle” anılan UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki üç farklı Himalaya Dağ Demiryolu hattından biri olan Nilgiri Dağ Demiryolu, Mettupalayam ovasından başlayıp Coonoor üzerinden Ooty dağına kadar uzanıyor. Bu güzergâh Asya’nın en dik demiryolu olarak tarihe geçmiş durumda. Yapımına 1891’de başlanıp 1903’de tamamlanan bu demiryolu 326 metre ile 2.203 metre arasında gidip geliyor. Diğer dağ demiryolları gibi, bir mühendislik harikası.
PALACE ON WHEELS
