Madagaskar’ın orta bölgesindeki bir kasaba olan Ambositra’nın nüfusu 30 bini aşkındır. Ülkenin ağaç oymacılığının en önemli merkezi olan Ambositra’da, özellikle Betsileoların bir alt grubu olan Zafimaniri kabilesinde çok yetenekli zanaatkârlar bulunmaktadır.
Bu kabile, bir zamanlar tüm adada yaygın olan benzersiz bir ağaç oyma geleneğinin günümüzdeki son temsilcisidir. 18. yüzyılda adanın güneydeoğusundaki ormanlık alanda yaşayan Zafimaniriler, bölgenin ormanlarının giderek tahrip edilmesi sonucu bir anlamda yurtlarından olmuştur. Günümüzde 25 bin Zafimaniri, 100 kadar köyde yaşamını sürdürmektedir. Bu kabile, yüzyıllardır ormancılık, marangozluk ve ağaç oymacılığı konusunda kendisini geliştirmiştir. Günlük hayatın her alanına yansıyan bu yetenek, neredeyse tüm ahşap yüzeyleri de eşsiz desenlerle doldurmuştur.
Kabile, her birine ayrı bir işlevsellik yüklenen 20 farklı endemik ağaç türünü kullanmaktadır. Evler ve mezarlar, çivi ya da herhangi bir metal aksam kullanılmadan inşa edilir.
Çokça kullanılan geometrik desenler kabilenin sadece Avustronezya kökenlerini yansıtmaz, aynı zamanda Malgaş kültüründeki Arap esintilerini de gösterir. Motifler sınırlı sayıda olsa da zanaatkârların yaratıcılığı sınırsızdır. Örneğin tanamparoratra motifi (örümcek ağı) aile bağlarını, papintantely (balpeteği) motifi toplum yaşamını sembolize eder.
Onyıllardır geçimini bu el emeği ürünlerden sağlayan ve 2008’den beri UNESCO Somut Olmayan Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Zafimaniri kabilesinin ürünleri, günümüzde hem tedarikçiler hem de ormansızlaşma tehlikesi yüzünden zorluklarla karşı karşıyadır.
