
Herkes için tatil hakkı
BİTS (Uluslararası Sosyal Turizm Örgütü) daha çok sayıda kişinin dinlenme, tatil hakkını kullanabilmesi için sorumluluğu paylaşan devletler, sosyal aktörler, operatörler yaratmak için çalışıyor. BİTS'in Başkanı Norberto Tonini, turizmden yararlanan yüksek gelirli zengin ülkelere yoksulları katmak üzere yapılan çok yönlü çalışmaların yavaş da olsa önemli sonuçlar verdiğini 1950'li yıllarda 100 milyon kişinin yararlandığı turizmde, 2020 yılı için hedeflerinin 1 milyar 500 milyon kişiye ulaşmak olduğunu söylüyor.
2-5 Kasım tarihleri arasında İstanbul'da kısa adı BİTS olan, turizmi kitlelere, ülkelere yaymaya, sosyal içerik kazandırmaya çalışan uluslararası turizm örgütünün yönetim kurulu toplantısı yapıldı. BİTS'in yönetim kurulu üyesi FEST turizmden Faruk Pekin'in katkıları ile İstanbul'da gerçekleştirilen toplantının gündemi, BİTS Başkanı Norberto Tonini ile yaptığımız söyleşi, BİTS'in 1996 Montreal Bildirgesi, Avrupa'da sosyal turizm başlıklı 2006 Barselona Bildirgesi.. bir bütün olarak turizmde kabuk değişimi arayışlarını özetliyor.
Bizim kamuoyunda yanlış olarak yerleşmiş, az sayıda, üstelik dışardan gelecek zengin turist arayışının, turizmde uzun dönemli kazanımlarla olan çelişkisini ortaya koyuyor. BİTS tam tersi öncelikle o ülkenin içinde yaşayan kitlelerin turizme yönlendirilmesini, dış turizmin zengin ülkelerde odaklanmamasını, turizme katılacak kitlelerin hızla alt sınıflara doğru yayılmasını hedefliyor.
1950'li yıllarda 100 milyon, günümüzde 804 milyon olan turist sayısının 2020 yılında 1 milyar 500 milyona ulaştırılması hedefleniyor. Pahalı turizm koşulları yerine, dar gelirlilere; öncelikle de gençler, işçiler, örgütlü kesimlere turizm olanaklarını yaratacak devlet, sosyal aktörler, operatörler katılımlarını sağlayarak.
Hepimizin bildiği gibi küreselleşme varsayıldığının aksine ülkeler arasında ve ülkeler içinde zengin yoksul uçurumunu yaratmakla, turizmin kitlelere açılımı yollarını kapattı. Oysa ne kadar çok insan turizme katılabilirse, ne kadar çok ülkeye ulaşılabilir, kültürler kaynaşması sağlanabilirse, kültürler kaynaşması, barışa giden yol o kadar açılacak. Üstelik tatil bir lüks değil, günmüz insanı için, hele de çalışma koşulları göz önüne alındığnda gerçek bir insan hakkı.
BİTS'in sosyal turizm arayışları içinde, hiç değilse örgütlü, sendikalı işçileri turizme katacak, 'İşçiler çeklerini istiyor' sloganı ile yürütülen bir kampanyası var. İşverenlere iş barışı, iş veriminde tatil hakkının önemi anlatılarak ücret hakkı gibi, tatil çeki hakkının kabul ettirilmesini öngörüyor. Sosyal turizm örgütlenmesi doğal olarak Uluslararası Gençlik Örgütleri FİYTO, BM'nin bilim ve kültür örgütü UNESCO, AB Sendikalar Konfederasyonu ETUC, Avrupa gönüllü örgütleri CEDAC ile işbirliği içinde çalışıyor. Çok sayıda turizmi kitlelere açmaya yönelik kâr amaçlı ve kâr amaçlı olmayan turizm, sivil toplum örgütleri de üye. Gençlik turizmi, tatil çekleri, çevre, eko turizm, sorumlu turizm, sürdürülebilir turizm.. yaklaşımları öncelikleri arasında.
Sanıldığının aksine zengin ülkelerde bile kitleler turizm, tatil haklarını kullanamıyorlar. Sosyal devlet ve paylaşımın, zenginliğin var sayıldığı AB ülkelerinde bile ortalama yüzde 40'lık bir kitle yaşam boyu hiç tatil yapmamış. Yaşam koşulları gerçeği, insanların tatil, turizm haklarını kullanmaya engel. Kişiler içinde bulundukları yaşam koşullarında turizmin önündeki engelleri aşabilecek güce sahip değiller. Örgütlenme gereği kaçınılmaz. İşte BİTS tam da bu noktadan hareketle, kamu kurumu, şirket, sendika, en azından örgütlenmiş bir grup insanın aracılığında, katkılarıyla, bireyin tatil, turizm hakkı önündeki engelleri kaldırmayı amaçlıyor.